Κυριακή 9 Ιουνίου 2013

Ζητείται καθρέφτης


Κάτοικοι χαμογελούν ύστερα από το λυντσάρισμα
Πλήθος ατόμων κρεμά έναν 17χρονο πάνω από μια φωτιά, ανεβοκατεβάζοντάς τον ώστε ο θάνατός του να είναι μαρτυρικός. Του κόβουν τα δάχτυλα και τα γεννητικά του όργανα. Είχε προηγηθεί το λυντσάρισμά του, καθώς τον έσερναν με αλυσίδες στους δρόμους της πόλης. Παρόντες ο δήμαρχος, οι επίσημες αρχές της πόλης και η τοπική αστυνομία. Ένα λεπτό όμως: Που λέτε πως έγιναν αυτά τα γεγονότα? Οι περισσότεροι απαντούν πως πιθανότατα έγιναν σε κάποια βάρβαρη, ισλαμική χώρα. Στην πραγματικότητα, αυτό ήταν ένα από τα πιο άγρια λυντσαρίσματα και έλαβε χώρα στις ΗΠΑ στις αρχές του αιώνα μας. Δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό: Στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα σχεδόν 5.000 άτομα λυντσαρίστηκαν με παρόμοιο τρόπο. Η εικόνα αυτή, τόσο πρόσφατη, έχει προφανώς χαθεί από τη συλλογική μνήμη - μόνο μερικά τραγούδια όπως το "Strange fruit" μιλούν για τα παράξενα, καμμένα φρούτα που κρέμονταν από τα δέντρα του αμερικάνικου νότου, για να θρέψουν τα κοράκια.

Γιατί όμως πήγε το μυαλό μας αρχικά στις μουσουλμανικές χώρες; Γιατί η Πολιτισμένη Δύση είναι πέρα από κάθε υποψία; Ένας λόγος είναι επειδή η ιστορία κατασκευάζεται στα σχολεία: Όλοι θέλουμε μια όμορφη ιστορία για τον τόπο μας. Γιαυτό άλλωστε ο συντηρητικός γερουσιαστής Mitch Daniels όταν έμαθε πως το βιβλίο του ιστορικού Χάουαρντ Ζιν που αναφέρεται εκτενέστατα σε τέτοιες καθόλου κολακευτικές ιστορίες, είπε πως "αυτά τα σκατά δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά στην πολιτεία μας". Γιατί για αυτόν, στόχος του μαθήματος της Ιστορίας είναι να χτίζει πάνω από όλα περήφανους Αμερικάνους - η αλήθεια, ειδικά αν δεν είναι κολακευτική για την Πατρίδα, έρχεται σε δεύτερη μοίρα ή ακόμη μπορεί να είναι Προδοσία και ανθ-αμερικανισμός. Δεν είναι σπάνια άποψη, άλλωστε και στην Ελλάδα υπάρχουν πάρα πολλοί με παρόμοιες απόψεις. Ίσως λοιπόν η επιλεκτική αμνησία να καλλιεργείται συστηματικά.

Κι έτσι, "αβίαστα", ταυτίζουμε τους "Δυτικούς" με την Πρόοδο και τους ..."Ανατολικούς", τους Άραβες, τους μουσουλμάνους ή σε κάθε περίπτωση μακρινούς και προπαντός σκούρους λαούς, με τον Μεσαίωνα και την Βαρβαρότητα. Παρ' όλο που ακόμη και η ετυμολογία της λέξης "λιντσάρισμα" φημολογείται πως προέρχεται από την πρόσφατη ιστορία των ΗΠΑ (ο "νόμος του Λίντς"), εμείς προσπερνάμε με άνεση αυτές τις "λεπτομέρειες". Αντίθετα με την ωραιοποιημένη εικόνα της Δύσης που χτίζει η ίδια συστηματικά, οι μουσουλμάνοι και οι Άραβες θα μας συστηθούν συνήθως ως οι "κακοί" κάποιας χολιγουντιανής ταινίας. Η ιστορική ανάλυση των απαρχών του μουσουλμανικού εξτρεμισμού και η σχέση του με τον μεσαιωνικό χριστιανισμό μας είναι εντελώς άγνωστη: Εξαιρετικά ντοκιμαντέρ όπως το "Σταυροφορίες" του BBC με τον Terry Jones των Monty Pythons, δεν είναι και τόσο δημοφιλή, μιας και δείχνουν πως οι στρατιές των φανατισμένων μουσουλμάνων έχουν πολύ πιο στενή σχέση με τις επίσης φανατισμένες στρατιές των χριστιανικών σταυροφοριών.

Κάπως έτσι λοιπόν, "αυτοί", είναι "πιο πίσω από εμάς τους δυτικούς" - ή έστω, "αυτοί κάνουν τώρα, αυτά που τουλάχιστον εμείς κάναμε πριν πολλά χρόνια". Ακόμη κι έτσι όμως, τσουβαλιάζουμε τον καθένα ή την καθεμιά που δηλώνει πχ μουσουλμάνος. Δημιουργούμε ένα στερεότυπο και τσουβαλιάζουμε εκατομμύρια ανθρώπους μαζί: Τον δραπέτη/πρόσφυγα που παλεύει με κίνδυνο ζωής να ανατρέψει το αυταρχικό καθεστώς της χώρας του, τον Ταλιμπάν, την κοπέλα με την μαντίλα και το στρινγκ - όλοι και όλες ένα, "πολιτισμικά κατώτεροι" και "αδύνατο να ενταχθούν" στην προοδευτική Δυτική κοινωνία μας. Η διήγηση αυτή γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής - από τους απροκάλυπτους φασίστες που το ανάγουν στις "γενετικές διαφορές", μέχρι τους "νεοφιλελεύθερους" ή "απολίτικους" που μιλούν για "αγεφύρωτο πολιτισμικό χάσμα". Τι και αν δεν έχουμε μιλήσει παρά με δυο τρεις από δαύτους (ή και κανέναν) - αυτό αρκεί να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και να γενικεύσουμε για εκατομμύρια ανθρώπους - και φυσικά, να τους χλευάσουμε όπως μπορούμε. Καμιά φορά όμως τα πράγματα δεν είναι όπως ακριβώς φαίνονται. Και ο χλευασμός δεν βοηθά - αντίθετα προκαλεί. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να σας δείξω γιατί το λέω αυτό, από το να φέρω έναν καθρέφτη, έτσι ώστε να δούμε ορισμένες εικόνες από την Ελλάδα, μέσα από τα μάτια κάποιας που έρχεται πρώτη φορά στη χώρα. Κάποια που έρχεται από μια χώρα δυτική, από κάπου όπου οι διακρίσεις ανάμεσα στα φύλα είναι σχεδόν ανύπαρκτες.

Αυτή λοιπόν η γυναίκα, φτάνει στην Ελλάδα λίγες δεκαετίες πιο πριν. Τότε δεν υπήρχε πολιτικός γάμος. Μονάχα η εκκλησία επιτρεπόταν να παντρέψει χριστιανούς (εννοείται με χριστιανές). Στο χωριό, όλες οι γυναίκες άνω των 40 φοράνε μαντίλα (ναι, η ορθόδοξη, "νορμάλ" μαντίλα - όχι τίποτα μουσουλμανικές βαρβαρότητες) και σκούρα ρούχα. Όσες γυναίκες μένουν χήρες, πρέπει να πεθάνουν μόνες, τυλιγμένες από την κορυφή μέχρι τα νύχια σε σκούρα ρούχα - σαν ένα προκαταβολικού μαύρου σάβανου. Ορισμένοι "πάντρευαν" την κόρη τους κυριολεκτικά - δηλαδή διάλεγαν τον γαμπρό αφού πρώτα την εμπόδιζαν να συνεχίσει το σχολείο. Άντρες που έδερναν τις γυναίκες τους - κι ενώ όλοι γνώριζαν, κανείς δεν έκανε ποτέ τίποτα - "τα εν οίκω μη εν δήμω" και "μην κρίνετε για να μην κριθείτε". Ακόμη και σήμερα, εμβρόντητος, ακούω γυναίκες να λένε πως "ο πατέρας ποτέ δε μαγειρεύει" ή "ποτέ δεν πλένει τα πιάτα" ή ακόμη "δεν κουνάει το χέρι του να σερβιριστεί με το φαγητό" - όλα αυτά είναι σαφώς γυναικείες δουλειές. Όχι όμως με την άσχημη, την μουσουλμανική έννοια, αλλά την λεβέντικη, την δικιά μας, την "δυτική". Εκφράσεις όπως "έχω 2 παιδιά και ένα κορίτσι" θυμίζουν στις προσεκτικές αναγνώστριες του Παπαδιαμάντη το γεγονός ότι η "Φόνισσα" σκότωνε θηλυκά βρέφη - μια πλευρά της λαογραφίας όχι και τόσο μακρινή, όμως τόσο ξεχασμένη. Σκοτεινές πτυχές μιας παράδοσης που ευδοκιμεί όπου υπάρχει φτώχεια και αμορφωσιά. Η γυναίκα λοιπόν αυτή, η ξένη, που όλα αυτά τα έθιμα τα έβρισκε αλλόκοτα και οπισθοδρομικά, έπρεπε να οδηγηθεί στο συμπέρασμα πως την Ελλάδα την χωρίζει ένα "αγεφύρωτο πολιτισμικό χάσμα" με την Δύση? Για να δούμε όμως τι άλλο είδε η γυναίκα αυτή..



Πέρα από τις άγραφες απαγορεύσεις εισόδου για τις γυναίκες στα καφενεία, που στο κάτω κάτω δεν υπαγορεύεται από κανέναν νόμο, στην Ελλάδα υπάρχει επίσης ένα Ειδικό Μέρος, όπου απαγορεύεται επισήμως και δια νόμου η είσοδος στις γυναίκες. Αναφέρομαι φυσικά στο Άγιον Όρος. Στο μέρος αυτό σίγουρα υπάρχουν και εξαιρετικοί άνθρωποι που βοηθούν λόγου χάρη πρώην χρήστες ναρκωτικών χωρίς κανένα αντάλλαγμα, όμως εδώ αναφέρομαι συγκεκριμένα στο ιδιαίτερο αυτό καθεστώς, που απαγορεύει στις γυναίκες την είσοδο - εννοείται με "δυτικό" τρόπο - καμιά σχέση με τις μουσουλμανικές διακρίσεις. Γιαυτό ίσως δεν φαίνεται να ενοχλεί τους "πολιτισμικά ανώτερους", που είναι πρώτοι στο να υποδείξουν τα σφάλματα των "άλλων" - αλλά αποφεύγουν τον καθρέφτη περισσότερο κι από τον κόμη Δράκουλα.

Θα μου πεις πως συγκρίνω τελείως ανόμοια πράγματα. Τι σχέση έχει η υπαρκτή ντόπια βαρβαρότητα, με τις πολύ χειρότερες καταστάσεις που μπορεί να συναντήσεις σε θεοκρατικά μουσουλμανικά καθεστώτα? Όμως δεν συγκρίνω απολύτως τίποτα αν κοιτάξεις προσεκτικά. Το μόνο που κάνω, είναι να δείχνω πτυχές της πραγματικότητας, μέσα από τα μάτια κάποιας ξένης. Δείχνω πως αυτό που βλέπεις εκ πρώτης όψης ως αποκρουστικό, μπορεί να είναι συνηθισμένο για τον ντόπιο, για αυτόν που μεγάλωσε με αυτά τα αποκρουστικά στοιχεία ως καθημερινό και αναπόφευκτο γεγονός. Δείχνω πως έχουμε πολλά ακόμη να ξεπεράσουμε και πως αυτό μπορεί να γίνει και μαζί με τον μουσουλμάνο που άφησε πίσω του την θεοκρατική του χώρα. Αν λοιπόν οπαδέ του "υπαρκτού φιλελευθερισμού" καλύπτεις συστηματικά τους νεοναζί επειδή δεν σε απειλούν, (ή ίσως επειδή "βολεύουν", μιας και απειλούν μονάχα τους πολιτικούς σου αντίπαλους), τότε σίγουρα δεν υπήρξε ποτέ καμία απόπειρα "πολυπολιτισμικότητας" στον "υπαρκτό φιλελευθερισμό" της εκσυγχρονιστικής Ελλάδας που χειροκροτούσες. Αντίθετα η ενίσχυση της ακροδεξιάς και η συστηματική συνεργασία της με την αστυνομία έκανε ακριβώς το αντίθετο. Και το ξέρεις. Κανένα όραμα "πολυπολιτισμικής κοινωνίας" δεν είχες, απλά ήθελες φτηνά εργατικά χέρια, σε καθεστώς νομικής θολούρας ώστε, όταν θεωρήσεις πως δεν τους χρειάζεσαι, να τους πετάξεις έξω ή να αφήσεις τα σκυλιά σου να τους διώξουν με καραμπίνες και μαχαίρια (συγνώμη από τα τετράποδα για την παρομοίωση). Χωρίς ξένους και χωρίς συνδικαλισμό, τη δουλειά από δω και μπρος μπορούν να την κάνουν Έλληνες, με ωράριο και συνθήκες μεταναστών. Δεν συγκρίνω λοιπόν. Έφερα έναν καθρέπτη. Κοίτα προσεκτικά.

Λεπτομέρεια από το διαδραστικό έργο του Oliver Lutz: Όταν στεκόσουν μπροστά από το έργο,  με τη βοήθεια μιας βιντεοκάμερας γινόσουν μέρος του όχλου που χάζευε τον δολοφονημένο ύστερα από το λιντσάρισμα...



Χριστιανές καλόγριες και μουσουλμάνες Πηγή pare-dose.net

4 σχόλια:

  1. ΟΛΑ ΜΑ ΟΛΑ ΤΑ ΛΕΣ ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΑ! ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ ΠΟΥ ΕΙΜΑΙ ΕΛΛΗΝΙΔΑ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. To ότι οι γυναίκες δεν πάνε στα καφενεία σημαίνει ότι απαγορεύεται? Απο πότε η μαντίλα είναι υποχρεωτική στην Ελλάδα? χαχαχαχα!!!!! Αληθινά επιχειρήματα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @Μάνθος: Ξαναδιάβασε προσεκτικά - δεν γράφω τίποτε από αυτά που λες. Θα το επαναλάβω όμως γιατί καταλαβαίνω πως μπορεί να είναι δύσκολο - το δημόσιο σχολείο είναι αλήθεια πως μας κάνει αλλεργικούς στο προσεκτικό διάβασμα. Αλλά προσπάθησε πάλι, είναι κρίμα.

    Γράφω πως φαίνονται ορισμένες εικόνες (που σε εσένα φαίνονται εντελώς συνηθισμένες) σε έναν άνθρωπο που τις βλέπει πρώτη φορά στη ζωή του. Στην αρχή μπορεί να υποθέσει πως ήρθε στη χώρα των ορθόδοξων χριστιανών ταλιμπάν. Αλλά γνωρίζοντάς τους, μπορεί να αρχίσει να βλέπει πως δεν είναι όλοι έτσι, πως υπάρχουν λογιών λογιών άνθρωποι - δε λείπουν και οι φανατισμένοι, ούτε και οι μετριοπαθείς ούτε και οι άθεοι, ούτε και οι κριτικά σκεπτόμενοι χριστιανοί.

    Γιατί τα γράφω αυτά? Μα για να καλοσκεφτείς πριν κρίνεις ανθρώπους που δεν έχεις γνωρίσει, δεν έχεις ζήσει και συζητήσει - πριν τσουβαλιάσεις μαζί τον φανατικό ισλαμιστή με τον μετριοπαθή ή ας πούμε αυτόν που ξεφεύγει από τις παραδόσεις του. Πριν κατατάξεις "όλους αυτούς" στην ίδια κατηγορία. Όπως ίσως κάνεις μέχρι τώρα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @rena megalooikonomou: Δυστυχώς Ρένα δεν είναι θέμα Ελλάδας. Τα ίδια συμβαίνουν και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η άνοδος της ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη είναι γεγονός.. Με το ένα χέρι σπέρνουν όπλα και θάνατο στις φτωχές χώρες, δημιουργώντας κύματα μεταναστών - ενώ με το άλλο σπέρνουν το μίσος προς την "εισβολή των βαρβάρων". Οι ίδιοι άνθρωποι... (Ξεχνάμε πως τα σύνορα στην Ελλάδα είχαν ανοίξει επί ...Σαμαρά - ο ίδιος που τώρα τους στοιβάζει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης)

    ΑπάντησηΔιαγραφή