3ης Σεπτεμβρίου και Ηπείρου

Περπατώντας τυχαία στις όμορφες γειτονιές του κέντρου, βρέθηκα στο σημείο που ο 44χρονος δολοφονήθηκε για μια βιντεοκάμερα. Πιο πριν είχα περάσει από τον πεζόδρομο δίπλα στο πολυτεχνείο - όπου μια λαϊκή αγορά πρέζας λειτουργεί σε καθημερινή βάση: Ντελάληδες που διαλαλούσαν την πραμάτεια τους (χάπια φίλε, χάπια), σκελετωμένοι άνθρωποι σε αργή κίνηση, άλλοι ξαπλωμένοι στο πεζοδρόμιο...γραφικότατη τοποθεσία. Λίγο πιο πέρα τις προάλλες είχα δει αστυνομία, ερυθρό σταυρό και πυροσβεστική που χασκογελούσαν βαριεστημένοι σε πηγαδάκια, όσο ένας τύπος απειλούσε να πέσει από την ταράτσα της επιτροπής ασύλου. Live your myth in Greece...

Περπατώντας λοιπόν στην 3η Σεπτεμβρίου, είδα μαζεμένο κόσμο και πλησίασα - δεν είχα συνειδητοποιήσει που βρίσκομαι ακριβώς. Ήταν και τα ΜΑΤ εκεί δίπλα, αλλά δε φαινόταν να υπάρχει κάποια ένταση. Στο σημείο της δολοφονίας ο κόσμος είχε αφήσει λουλούδια και σημειώματα. Ένας γεροδεμένος τύπος ήταν όρθιος απέναντι και επόπτευε τον χώρο, ανταλλάσσοντας που και που καμιά κουβέντα με τους γύρω. “Πως δεν υπάρχει λύση! Να κατέβει ο στρατός!” ακούστηκε σε μια στιγμή να φωνάζει αγανακτισμένος (πολίτης βεβαίως βεβαίως). Και λίγο αργότερα “Πως? Να σου πω εγώ λύση: Στα μακρονήσια και σαπούνια!”


Έπιασα κουβέντα με έναν ηλικιωμένο εκεί δίπλα. Άρχισε να μου λέει για το ότι φοβάται να βγει από το σπίτι του και πως έχουν έρθει πολλοί ξένοι που δεν είναι βέβαια όλοι κακοί, αλλά οι τάδε και οι τάδε ειδικά (δε θυμάμαι ποιοι -εξάλλου κάθε φορά αλλάζουν οι “κακοί”) είναι άστα να πάνε - το γνωρίζει από πρώτο χέρι. Κάποια στιγμή ένας περαστικός με κάτι σακούλες σούπερ μάρκετ εμφανίστηκε από την γωνία. Ο περαστικός ήταν μαύρος. Με το που τον βλέπει ο γεροδεμένος (ο wannabe σαπωνοπαραγωγός), ουρλιάζει έξαλλος “Ε! Μαύρε! φύγε - φύγε τώρα!”. Την ίδια ώρα άλλοι δυο τρεις κινήθηκαν προς το μέρος του. Ο άνθρωπος με τα ψώνια, αφού έμεινε εμβρόντητος για μια στιγμή, έκανε μεταβολή και έφυγε. Κοιτάζω τον παππού δίπλα μου σαστισμένος, με κοιτάει και αυτός και μου λέει χαμηλόφωνα “ε τώρα αυτά δεν είναι σωστά πράματα - τι φταίει ο άνθρωπος. Στην Ελλάδα παιδί μου οι άσχετοι την πληρώνουν πάντα..”. Το είπε και έριξε κλεφτές ματιές γύρω, λες και φοβόταν μην τον ακούσουν. Η αλήθεια είναι πως ούτε και γω δεν είχα καμία όρεξη να το αναλύσω το θέμα εκεί πέρα...


Λίγο αργότερα έγινε το εξής ευτράπελο: Ένας μεσόκοπος άνθρωπος, πάνω σε ένα παλιό μηχανάκι είχε σταματήσει και φώναζε σε έναν απ’ τους συγκεντρωμένους. Οι “επόπτες” του χώρου πλησίασαν γρήγορα να δουν τι γίνεται. Αυτός στο μηχανάκι είχε τσαντιστεί γιατί λέει ένας τον είπε Αλβανό και του είπε να φύγει. Όμως αυτός είναι από την Πελοπόννησο, απ’ όπου (όπως ξεκαθάρισε ωρυόμενος), κατάγονται οι αυθεντικοί Έλληνες και πως, κανονικά, θα έπρεπε να του αστράψει καμία που τον είπε Αλβανό. Οι χρυσαυγίτες κοιτούσαν σαστισμένοι μην ξέροντας ποιόν να δείρουν. Στο τέλος έφυγε σιχτιρίζοντας ρίχνοντας και μια παραδοσιακότατη μούτζα μέσα από το ντουμάνι της εξάτμισής του.

Έκατσα λίγο ακόμα και στο τέλος ρώτησα αν ήταν καμιά συγκέντρωση εδώ. Μου λένε έχει η χρυσή αυγή σε καμιά ώρα. Είπα λοιπόν να πηγαίνω, γιατί ως άσχετος, δεν είχα καμία όρεξη να πληρώσω το οτιδήποτε. Θυμήθηκα και ένα σκετσάκι από το ΑΜΑΝ, όπου κάποιος καίει τη γλώσσα του καθώς δοκιμάζει τη σούπα που μαγείρευε, οπότε αμέσως μετά, απαντώντας με μουδιασμένη τη γλώσσα σε έναν έλεγχο της αστυνομίας, τον πλακώνουν στο ξύλο περνώντας τον για αλλοδαπό.

Μονάχα την επόμενη μέρα έμαθα πως χρυσαυγανακτισμένοι μπήκαν σε σπίτια και μαγαζιά ξένων και πως σφάξαν και ένα παιδί 21 χρονών το βράδυ μετά την πορεία τους για “αντίποινα”. Είδα και την φωτογραφία του τύπου με το μαχαίρι που κυνηγούσε παρέα με τους γενναίους “συναγωνιστές” έναν κακομοίρη - ενώ λίγο παραπέρα τα ΜΑΤ κοιτούσαν. Δεν αιφνιδιάστηκα - έχω ξαναδεί πριν πολλά χρόνια και άλλα πογκρόμ, μικρά και μεγάλα. Αν και σήμερα το κλίμα είναι πιο κατάλληλο από ποτέ - είναι χαρακτηριστικό πως ακόμη και γνωστοί δημοσιογράφοι που δεν είναι νεοναζί (π.χ Κατσίγερας στην Καθημερινή) αποκάλεσαν “ακτιβιστές” τους χρυσαυγίτες (!) ενώ άλλοι (Πρετεντέρης) κάνανε και εκπομπές ολόκληρες προβάλλοντας τον λόγο τους. Το ίδιο έχει κάνει πιο παλιά και η Κανέλη στην εκπομπή της παρέα με την (καλοβολεμένη) Παναγιωταρέα, ο Αναστασιάδης και πολλοί ακόμη εντιμότατοι μεγαλοδημοσιογράφοι. Τώρα, γιατί τέτοια στήριξη σε ιδεολογίες με τις οποίες σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζονται? Νομίζω πως, προς το παρόν, βολεύει αφάνταστα η οργή για την κατάντια των φτωχογειτονιών και την ανεργία να ξεσπά πάνω στους ξένους. Διαφορετικά, μπορεί να στραφεί προς ορισμένα φιλαράκια μεγαλοδημοσιογράφων (βουλευτές και μεγαλοεπιχειρηματίες) που κάνανε μεγάλο λογαριασμό στο φαγοπότι τους και τώρα σφυρίζουν αδιάφορα. Και μετά άντε να βρεις ελικόπτερο για τον Πάγκαλο...


Θυμάμαι ως πιτσιρικάς το πρώτο πογκρόμ που είχα δει, πρέπει να ήταν περίπου το ‘92, στην Πλάκα. Κάθε καρναβάλι, υπήρχε το underground “έθιμο” να μαζεύονται από διάφορες περιοχές και να πλακώνονται τα σχολεία μεταξύ τους. Πρώτα οι μικροί (το γυμνάσιο) και πιο αργά οι πιο μεγάλοι που μερικές φορές οργανώνονταν κατά ομάδες(Ολυμπιακοί - Παναθηναϊκοί κλπ). Ρόπαλα πλαστικά παραγεμισμένα με μπαταρίες και άλλα τέτοια όμορφα. Ήταν η πρώτη φορά που πήγαινα σε ένα τέτοιο event ως περίεργος να δω από κοντά. Πήγα με κάτι φίλους που ασχολούνταν με αυτά τα ευγενή χόμπυ. Μου επανέλαβαν θυμάμαι πως, εάν με ρωτούσε κανείς ποιο είναι το σύνθημα, έπρεπε να απαντήσω με έναν συγκεκριμένο αριθμό. Μου είχε φανεί πολύ ηλίθιο - αλλά πράγματι, όταν φτάσαμε εκεί που ήταν μαζεμένος ο κόσμος, με πλησίασε ένας τύπος με ξυρισμένο κεφάλι, πιο μεγάλος σε ηλικία και μου έκανε αυτή τη σουρεαλιστική ερώτηση. Του απάντησα σωστά μα αυτός συνέχισε να μας κοιτά λίγο καχύποπτα. Ήμουν όμως παρέα με ένα ολόκληρο τσούρμο, οπότε είπε διστακτικά εντάξει και έφυγε. Τον άκουγα να δίνει εντολές του τύπου “Οι πέντε προς τα εκεί και η ένα δεξιά”. Μέχρι που σε κάποια στιγμή άκουσα την χαρούμενη κραυγή του πλήθους που ανακάλυψε κάτι - “από δω από δω!”. Έτρεξα και γω. “Που πάμε ρε παιδιά, τι γίνεται?” Κάποιος απάντησε γελώντας “ξέρω και γω! πάμε!”. Μέχρι που είδα μια μάζα παιδιών να κλωτσάνε κάποιον που είχε πέσει στο έδαφος. Πολλοί στριμώχνονταν λες και μοίραζαν ψωμί, αγκομαχώντας να ρίξουν και αυτοί καμιά. Κάτι πατάτες κύλαγαν στο δρόμο από τις σκιασμένες σακούλες που κουβαλούσε ο άνθρωπος που χτυπούσαν... Αυτό που συνέβαινε ήταν κυνήγι Αλβανών. Ο νέος εχθρός που ένωνε τα σχολεία που είχαν έρθει για ξύλο. Έφυγα αηδιασμένος.


Από τότε έχω ακούσει ένα σωρό περήφανες διηγήσεις του τύπου “Με το που έκλεψε μια φορά Αλβανός στο χωριό μου, τους μαζέψαμε όλους στην πλατεία και ακόμη το θυμούνται το ξύλο που φάγανε”. Άλλοι πάλι κάνανε τους ασφαλίτες, σταματούσαν μετανάστες για τα χαρτιά τους και τους δέρνανε “για πλάκα”. Πέρα όμως από τους πραγματικούς μαχαιροβγάλτες που κάνουν την “βρώμικη δουλειά”, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι που σιωπηλά συναινούν ή που κουνούν το κεφάλι αδιάφορα. Κι ενώ οι πρώτοι είναι κυρίως παιδιά εθισμένα στην βία, ή τελοσπάντων άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει μέσα στη βία από μικρή ηλικία, η δεύτερη και πολυπληθέστερη κατηγορία είναι συχνότατα καλοβολεμένοι άνθρωποι, σπουδαγμένοι, με χιούμορ, μυαλό και καριέρα. Ανατριχιαστικά όμως κυνικοί. Αυτοί με τρομάζουν περισσότερο. Κι αν στο πρόσωπο του πιτσιρικά χρυσαυγίτη έβλεπα μια ζωώδη άμεση οργή, στον "ουδέτερο παρατηρητή" βλέπω την υποκρισία και τον, τελικά, δολοφονικό κυνισμό που ξεδιπλώνεται πάντα με κομψότητα και ευγένεια.

Εδώ ο Παπαχελάς καθαρίζει το προφίλ του Καρατζαφέρη από ακροδεξιές κηλίδες  (πηγή jungle-report )